Model
Om inzicht te geven in de impact van de transitie en te sturen op de gevolgen is een model ontwikkeld waarbij de vraag náár en productie vàn energie per regio georganiseerd kan worden. Centraal in het model staan ‘Mitochondria’. Die vormen de knooppunten van een nieuwe energie-infrastructuur, georganiseerd in een smart-grid. Mitochondria kunnen vele vormen aannemen maar een belangrijk kenmerk is de koppeling tussen energieproductie, -opslag en -distributie.
Mitochondria maken kleinschalige energieproductie op grote schaal mogelijk.
Mitochondria
combineren verschillende vormen van energieopwekking en opslag, afhankelijk van de kenmerken en mogelijkheden van een regio. Windmolens, biogas, geothermie, WKO, water als opslagmedium etc.. De mogelijkheden van opwekking en opslag, maar ook de vraag ernaar zijn niet gelijk verdeeld over het land.
In de celbiologie zijn Mitochondria de energiefabriekjes die de cel en daarmee het lichaam van energie voorzien.
Innovatie en Particpatie
De energietransitie vraagt om technische innovatie, maar ook om innovatief ondernemerschap en innovatief bestuur. Het mitochondria-concept biedt een kader waarbinnen commerciële partijen en overheden kunnen werken. Maar ook participatie van bewoners en andere lokale betrokkenen is goed te organiseren binnen een mitochondria-structuur. Mitochondria maken het mogelijk om van de regionale energieopgave ook een ontwikkel- en een ontwerpopgave te maken die zowel ten goede kan komen aan de energieneutraliteit als aan de leefkwaliteit van de regio.
energieprogramma = locatiespecifiek
Mitochondria
Binnen het kader van de EOWijersprijsvraag 2014- 2015 is door de Transformator het Mitochondria-model ontwikkeld als antwoord op de vraagstelling naar een energieneutrale stedendriehoek Apeldoorn - Zutphen - Deventer.
De inzending Mitochondria kreeg een eervolle vermelding en werd aanbevolen om in de praktijk uit te proberen.
Opslag van energie zal met de
toename van zon- en windenergie
steeds belangrijker worden.
In de regio Utrecht kan gebruik gemaakt worden van de Nieuwe Hollandse Waterlinie voor opslag van energie: water wordt in depots gepompt met overtollige energie die later kan worden teruggewonnen.
de 'energieforten' zijn een moderne vertaling van de forten en lunetten die de waterlinie moesten beschermen. Het dynamische waterlandschap dat hier gaat ontstaan zorgt voor een eersteklas (toeristische) attractiviteit
Studies
De Transformator heeft een aantal praktijkstudies gedaan: verkenningen van het nieuwe energielandschap waarbij is gezocht naar de positieve bijdrage van de energietransitie aan samenleving en (stedelijk) landschap.
Onze aanpak bestaat uit het zoeken naar sterke ruimtelijke concepten. Ze reageren op de landschappelijke, nfrastructurele en maatschappelijke context.
Hieronder enkele voorbeelden:
Het Mitochondria-model maakt een geïntegreerde interventie in de stedelijke omgeving mogelijk.
Als onderdeel van een gebiedstransformatie wordt in Utrecht-Overvecht ter plaatse van een gedateerd woongebouw een nieuw mobiliteitsknooppunt voorgesteld met o.m. een werkgebouw en kinderopvang.
(Elektrische) minibusjes en zelfrijdende (deel)auto’s worden hier gestald onder een groot dak van PV-panelen.
Onder dat dak bevinden zich ook een onderhoudswerkplaats, een ‘energiehub’ en een markt voor lokale producten. In de schone Post-Fossiele stad is immers veel voormalige parkeerruimte beschikbaar voor hobbygroen en moestuinen.
Met alle open ruimte in Overvecht kan de wijk zich ontwikkelen tot een aantrekkelijke groene tuinstad.
aan de rand van de Veluwe
Het overgangsgebied Veluwe-IJsselzone is een ruimtelijk zeer gedifferentieerd gebied met een vanouds kleinschalige agrarische structuur.
Het 'energie-erf' maakt energie-productie op een hoger schaalniveau dan dat van de individuele ondernemer mogelijk en daagt uit tot coöperatief ondernemerschap.
In de kleine gemeenschappen kunnen deze erven uitgroeien tot interessante semi-openbare ruimten.
De omgeving biedt een rijk arsenaal aan middelen om het energie-erf landschappelijk in te passen: houtwallen, boomgroepen, bosranden.
De IJsselvallei van de Gelderse IJssel, globaal tussen Doesburg en Zwolle, behoort tot de meest geliefde landschappen van Nederland.
De combinatie van overloop-gebieden, hooggelegen dijken met bochtige trajecten, ruige begroeiing en een open horizon in de stroomrichting vormen een aantrekkelijke mix.
'Energieterpen' kunnen de toegankelijkheid vergroten van dit landschap met behoud of zelfs intensivering van deze karakteristieken.
De opbrengst van de energie door de stroming van het water in de rivier is beperkt, maar kan in combinatie met het bufferen in overloopgebieden interessant zijn en kan een middel zijn om het landschap van dijken en uiterwaarden uit te breiden.
copyright © de Transformator